ΜΑΡΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑΖΙΑ ΚΑΝΕΙ.....

Καλό μήνα σε όλες και όλους!!

 Μάρτης σήμερα και...μάλλον γδάρτης όπως λέει και η παροιμία αφού μας έφτασε με πάγους.Με δυσκολία φτάσαμε και σήμερα στο σχολείο,η αυλή του οποίου είχε μετατραπεί σε παγοδρόμιο.

- Καλό μήνα,κυρία !είπαν τα παιδιά κι ένα από αυτά μου έδειξε χαρούμενο το ασπροκόκκινο βραχιολάκι που του είχε φορέσει η γιαγιά από το βράδυ.

Υποσχέθηκα να φτιάξω και στα υπόλοιπα κι έπιασα δουλίτσα.Σε λίγο φορούσαμε όλοι τα βραχιολάκια μας.

Άρχισα να τα ρωτάω για ποιο λόγο φτιάξαμε τα βραχιολάκια και πήρα διάφορες απαντήσεις:

( Γιατί φορούσε ο Γιάννης,γιατί είναι ωραία,γιατί έτσι μας ήρθε κ.τ.λ)

Ο φίλος μας,όμως,ο Γιάννης μας είπε ότι η γιαγιά του φόρεσε το βραχιολάκι για να μην τον κάψει ο ήλιος και τον μαυρίσει πολύ.

Τους διάβασα το ακόλουθο ποιηματάκι κι άρχισε η συζήτηση.

Ο ΜΑΡΤΗΣ

Στο μικρό μου το χεράκι

φόρεσα ένα βραχιολάκι

για να μη με κάψει ο Μάρτης,

ο γδάρτης κι ο παλουκοκαύτης.

Άσπρη,κόκκινη κλωστή,

κι έτοιμο είναι στη στιγμή.

Στο χεράκι μου θα το έχω

και το Πάσχα σαν θα ρθει,

με ψαλίδι θα το κόψω

και θα πάω να το βάλω στο πασχαλινό αρνί.

        Ελένη Κατσιάβου

Γέλασαν με αυτό και τους εξήγησα ότι κι εμένα η γιαγιά μου,μου φορούσε <<Μάρτη>> στο χεράκι και μου έλεγε πως έπρεπε να το βγάλω το Πάσχα από το χεράκι μου και να το βάλω στο αρνί για να γίνει πιο νόστιμο.

Τους είπα επίσης πως ο <<Μάρτης>> είναι ένα έθιμο από τα παλιά και τα ρώτησα αν θα ήθελαν να μάθουμε περισσότερα γι αυτό.Συμφωνήσαμε να ψάξω εγώ τα βιβλία μου και μαζί στον Η/Υ για να βρούμε πληροφορίες.

Καταφέραμε να βρούμε αρκετά πραγματάκια,όπως

- Ότι παλιά το φορούσαν οι κοπέλες κι όταν τέλειωνε ο Μάρτης το έβγαζαν και το κρεμούσαν στις τριανταφυλλιές για να έχουν ροδοκόκκινα μαγουλάκια ή το τύλιγαν σε μια πετρούλα και το βρέχανε στο πηγάδι για να είναι δροσερές.

- Σε άλλες περιοχές το φορούσαν οι κοπέλες για να είναι όμορφες το Πάσχα με το καινούριο τους φόρεμα και με τον ερχομό των χελιδονιών το έβαζαν στους φράχτες για να το πάρουν τα χελιδόνια και να χτίσουν τις φωλιές τους.

- Αλλού το έφτιαχναν οι μάνες και το έδεναν στα χέρια και το λαιμό των παιδιών τους.Tα παιδιά το φορούσαν για αρκετές μέρες.Όταν έβλεπαν το πρώτο χελιδόνι ή τον πρώτο πελαργό το κρεμούσαν σ ένα δέντρο για να το πάρουν.

-Σε πολλά μέρη τα παιδάκια το έβγαζαν το Πάσχα και το έκαιγαν με τη λαμπάδα τους.

Τους έδειξα μια εικόνα από έναν <<Μάρτη>> που μας είχε φέρει πέρσι στο σχολείο μια μαμά από τη Βουλγαρία.

Εκεί υποδέχονται το Μάρτη όλοι με πολλή χαρά κι ενθουσιασμό φορώντας κι αυτοί ασπροκόκκινα βραχιολάκια αλλά και διάφορες καρφίτσες φτιαγμένες με άσπρη και κόκκινη κλωστή.Κρεμάνε επίσης αντίστοιχα δημιουργήματα και στις πόρτες των σπιτιών τους.Όταν τελειώνει ο Μάρτης τα κρεμάνε στα δέντρα και κάνουν μια ευχή ελπίζοντας να πραγματοποιηθεί.Έτσι την τελευταία μέρα του Μάρτη όλα τα δέντρα γεμίζουν ασπροκόκκινα στολίδια.( πολύ ωραία εικόνα μου ακούγεται).

Στα παιδιά άρεσαν πολύ όλα αυτά.Αφού ζωγράφισαν το ποιηματάκι

τους είπα ότι ο κόσμος υποδέχεται και με διάφορους άλλους τρόπους το νέο μήνα.

Έτσι,λοιπόν, δραματοποιήσαμε το έθιμο με τις νοικοκυρές που καθάριζαν τα σπίτια τους την πρώτη μέρα του Μάρτη κι έσπαζαν στις αυλές τους τσουκάλια λέγοντας:

<<Ήρθες Μάρτη ,ήρθε η γενιά σου.Ηρθ'η πληθομαμουδιά σου.Όξω Κουτσοφλέβαρε!Όξω ψύλλοι,ποντικοί,μέσα Μάρτης και χαρά και καλή νοικοκυρά>>(Τι θέμα να διαλέξω στο χρόνο για να τρέξω)

Τραγουδήσαμε τα κάλαντα του Μάρτη που τα έλεγαν τα παιδιά στολισμένα με λουλούδια

Περιστεράκι πέταξε

βρήκε πύργο κι έκατσε

και γλυκοκελάηδησε

-Μάρτη Μάρτη μου καλέ

και Φλεβάρη φοβερέ,

κι αν φλεβίσεις

κι αν κακίσεις

πάλι άνοιξη ανθίσεις.

Είδαμε εικόνες κι από ένα άλλο έθιμο ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ όπου ανάλογα με την περιοχή έφτιαχναν ένα ξύλινο στεφάνι πάνω στο οποίο στερέωναν ένα ξύλινο χελιδόνι που περιστρεφόταν,το στόλιζαν με λουλούδια και πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τη <<χελιδόνα>>. Οι νοικοκυρές έπρεπε να τους δώσουν αβγά κυρίως,τα οποία έβαζαν σ'ενα καλάθι που κρατούσαν τα παιδιά, αλλά και να τους φορέσουν και το <<Μάρτη>>.

Σε άλλες περιοχές έφτιαχναν στεφάνια με λουλούδια και κρεμούσαν τη χελιδόνα.

Τα παιδιά ήθελαν να φτιάξουν κι αυτά στεφάνια έτσι έφτιαξε το καθένα τη δική του χελιδόνα

και μετά δραματοποιήσαμε το έθιμο τραγουδώντας το ακόλουθο τραγούδι

Η μέρα μας σήμερα μας φάνηκε ότι πέρασε γρήγορα.Δεν προλάβαμε να ολοκληρώσουμε τα του Μάρτη.Κι αύριο μέρα είναι....

Το μόνο που κάναμε ακόμα ήταν ο Μάρτης από μια ιδέα της συναδέλφου Αριάδνης που την τροποποιήσαμε λιγάκι ,αλλά ενθουσίασε πολύ τα παιδιά αφού με πολύ παιχνιδιάρικο τρόπο έμαθαν ήδη την πρώτη παροιμία για το νέο μας μήνα.

Μάρτης είναι,νάζια κάνει.Πότε κλαίει

και πότε γελάει!!

Και πραγματικά το είδαμε σήμερα σε όλο του το μεγαλείο.Το πρωί πάγος μετά λίγος ήλιος(για να αιτιολογήσουμε και το <<Μάρτη>> που βάλαμε μη μας κάψει ο ήλιος) και το μεσημέρι.... πάλι χιόνι!!!!

Καλό μήνα να έχουμε όλοι!!!